พระอัจฉริยภาพด้านงานศิลปะและการออกแบบ |
|||
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช พระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ 9 แห่งราชวงศ์จักรี เป็นพระมหากษัตริย์ที่ทรงปกครองแผ่นดินยาวนานกว่า 60 ปี อันเป็นระยะเวลาครองราชย์ยาวนานที่สุดในประวัติ ศาสตร์ชาติไทย และในช่วงเวลาของการครองสิริราชสมบัติทรงบำเพ็ญพระราชกรณียกิจต่างๆ ที่ก่อให้เกิดประโยชน์อันไพศาลต่อประเทศชาติและพสกนิกรชาวไทย นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ งานด้านศิลปะและการออกแบบซึ่งในอดีตมักเรียกรวมกันว่า “งานช่าง” นั้น นับเป็นพระราชกรณียกิจอีกด้านหนึ่งที่ทรงมีความสนพระราชหฤทัยยิ่ง ผลงานด้านศิลปะและการออกแบบ ตลอดจนงานช่างฝีพระหัตถ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีหลากหลายรูปแบบและมีมาอย่างต่อเนื่องนับตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ตราบจนปัจจุบัน เช่น การถ่ายภาพ ดนตรี งานจิตรกรรม และการออกแบบเรือใบ เป็นต้น | |||
เมื่อทรงพระเยาว์ผลงาน ฝีพระหัตถ์แสดงให้เห็นทั้งพระอัจฉริยภาพใน การริเริ่มสร้างสรรค์และการประสานความงามกับประโยชน์ของสิ่งประดิษฐ์ให้เข้ากันอย่างดี ครั้นเมื่อทรงมีพระราชภารกิจที่ต้องทรงห่วงใยทุกข์สุขของประชาชน งานประดิษฐ์ฝีพระหัตถ์ก็เน้นประโยชน์มากขึ้น ดังจะเห็นได้จากสิ่งประดิษฐ์เพื่อพัฒนาคุณภาพของแหล่งน้ำ เช่น กังหันชัยพัฒนา เป็นต้น นอกจากนี้ยังมี โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริที่แสดงให้เห็นพระปรีชาสามารถในการวางแผนและการออกแบบสภาพแวดล้อมซึ่งเป็นทั้งงานด้านสถาปัตยกรรม ภูมิสถาปัตยกรรม ผังเมือง และสิ่งแวดล้อม ทั้งนี้ พระราชดำริต่างๆ นับตั้งแต่เมื่อทรงริเริ่มโครงการ ตลอดจนเมื่อพระราชทานคำแนะนำแก่ผู้เกี่ยวข้อง ตลอดระยะเวลาการดำเนินงานล้วนเป็นไปตามหลักวิชาการและสอดคล้องกับสภาพความเป็นอยู่วัฒนธรรมและความรู้สึกนึกคิดของประชาชนชาวไทย เนื่องในโอกาสการเฉลิมฉลองการครองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี ในปี พุทธศักราช 2549 และการเฉลิมฉลองพระชนมายุครบ 80 พรรษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในปีพุทธศักราช 2550 มหาวิทยาลัยศิลปากรจึงจัดโครงการเฉลิมพระเกียรติเนื่องในวาระสำคัญดังกล่าวในหัวข้อ “ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับงานศิลปะและการออกแบบ” เพื่อเผยแพร่พระราชกรณียกิจทาง ด้านศิลปะและการออกแบบ และเพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวให้เป็นที่ประจักษ์แก่บรรดาพสกนิกรชาวไทยและชาวต่างประเทศ อีกทั้งยังเป็นการแสดงความจงรักภักดีของเหล่าศิลปิน สถาปนิก และนักออกแบบทั้งหลายที่เคยมีโอกาสได้รับใช้ฝ่าละอองธุลีพระบาทในการถวายงานสนองพระ ราชดำริและพระบรมราชวินิจฉัยในโครงการต่างๆ โดยที่โครงการที่นำมาเผยแพร่เป็นเพียงผลงานส่วนหนึ่งของพระราชกรณียกิจทางด้านทัศนศิลป์และการออกแบบเท่านั้น กิจกรรมเฉลิมพระเกียรติ การแสดงนิทรรศการ “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับงานศิลปะและการออกแบบ” ระหว่างวันที่ 1-28 ธันวาคม 2550 ณ หอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร วังท่าพระ พระราชกรณียกิจด้านจิตรกรรม
|
|||
พระราชกรณียกิจด้านมัณฑนศิลป์ เป็นพระราชกรณียกิจที่สะท้อนให้เห็นถึงพระราชจริยวัตรอันงดงาม เรียบง่าย และพอเพียง เช่น การออกแบบตกแต่งภายในพระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬารนั้น พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำริให้ตกแต่งภายในอย่างเรียบง่าย ประหยัด แต่มีความสง่างาม ซึ่งสะท้อนให้เห็นถึงปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง แต่ขณะเดียวกันต้องให้มีความสมพระเกียรติของพระมหากษัตริย์ไทย ส่วนการออกแบบกังหันน้ำชัยพัฒนาเป็นอีกตัวอย่างหนึ่งซึ่งแสดงให้เห็นถึงพระอัจฉริยภาพของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์ ซึ่งมีจุดเด่นอยู่ที่การเลือกใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสมในการออกแบบและสร้างผลิตภัณฑ์ ส่วนผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นก็คือเครื่องกังหันน้ำชัยพัฒนาที่สามารถบำบัดน้ำเสียได้อย่างมีประสิทธิภาพ ด้านการออกแบบตกแต่งภายใน - พระที่นั่งบรมราชสถิตยมโหฬาร ด้านการออกแบบนิเทศศิลป์ งานออกแบบนิเทศศิลป์ที่ทรงออกแบบด้วยพระองค์เอง - ตราสัญลักษณ์มูลนิธิชัยพัฒนา - การประดิษฐ์ตัวอักษรด้วยคอมพิวเตอร์ - การออกแบบบัตรส่งความสุขปีใหม่ (ส.ค.ส.) - ตราสินค้า “สุวรรณชาด” และการออกแบบตราสัญลักษณ์ งานออกแบบนิเทศศิลป์ที่มีพระราชดำริและพระราชวินิจฉัย - ตราสัญลักษณ์เนื่องในโอกาสฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี พุทธศักราช ๒๕๓๙ - ตราสัญลักษณ์เนื่องในโอกาสฉลองสิริราชสมบัติครบ 50 ปี พุทธศักราช 2549 - ตราสัญลักษณ์งานเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม พุทธศักราช 2550 - การออกแบบตัวอักษรคำว่า “โซลูน่า 1.5“ - ภาพประกอบพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เรื่อง ทองแดง ฉบับการ์ตูน ด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์ งานออกแบบผลิตภัณฑ์ส่วนพระองค์ - หุ่นจำลอง - เรือใบส่วนพระองค์ แบ่งเป็นประเภท 4 ประเภท ประกอบด้วยเรือใบสากลประเภทเอ็นเตอร์ไพรส์ ประเภทโอเค ประเภท ม็อธ 3 แบบ ได้แก่ เรือใบมด เรือใบซุปเปอร์มด เรือใบไมโครมด และประเภทเรือโม้ก งานออกแบบผลิตภัณฑ์ตามแนวพระราชดำริ - หุ่นยนต์คุณหมอพระราชทาน - กังหันน้ำชัยพัฒนา สิทธิบัตร อนุสิทธิบัตร และเหรียญรางวัล พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว มีพระปรีชา พระอัจฉริยภาพในการพัฒนา และทรงพระราชทานแนวคิดเพื่อการออกแบบ โดยนำหลักการทางเทคโนโลยีต่างๆ มาประยุกต์ปรับปรุงเพื่อช่วยเหลือโครงการ พระราชดำริต่างๆ ที่พระองค์ทรงโปรดเกล้าฯ ให้ดำเนินการอย่างต่อเนื่อง ด้วยวิริยะอุตสาหะในการพัฒนา ผลงานด้านสิทธิบัตรและอนุสิทธิบัตรในพระปรมาภิไธยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชที่ทรงได้รับทูลเกล้าฯ ถวายจากกรมทรัพย์สินทางปัญญา จำนวน 6 ผลงาน นอกจากนี้มหาวิทยาลัยศิลปากรจะจัดบรรยาย เสวนาทางวิชาการ ครั้งที่ 3 การเสวนาทางวิชาการเฉลิมพระเกียรติ ในหัวข้อ “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับงานศิลปะและการออกแบบ”วันที่ 14 ธันวาคม 2550 ณ หอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร การจัดทำหนังสือรวบรวมพระราชกรณียกิจ “พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวกับศิลปะและการออกแบบ” หนังสือรวบรวมผลงานพระราชกรณียกิจของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวด้านศิลปะและการออกแบบเนื้อหาประกอบด้วย • จิตรกรรมในพระราชนิพนธ์พระมหาชนก • พระราชกรณียกิจด้านสถาปัตยกรรม ประกอบด้วย ด้านสถาปัตยกรรมไทย ด้าน สถาปัตยกรรมร่วมสมัย ด้านนาวาสถาปัตยกรรม ด้านการอนุรักษ์สถาปัตยกรรม ด้านผังเมืองและสิ่งแวดล้อม พระราชกรณียกิจด้านมัณฑณศิลป์ ประกอบด้วย ด้านการออกแบบตกแต่งภายใน • ด้านการออกแบบนิเทศศิลป์ ด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์จัดพิมพ์พร้อมภาพประกอบ 4 สี ทั้งภาคภาษาไทยและภาคภาษาอังกฤษขนาดหนังสือ 30.00 X 32.50 เซนติเมตร จำนวน 174 หน้า |
|||
พระมหาชนก |
|||
เครื่องมือและโต๊ะทรงงานส่วนพระองค์ |
|||
|
|||
แหล่งที่มา เอ็มจีอาร์ ออนไลน์. (2550). พระอัจฉริยภาพ “ในหลวง” กับงานศิลปะและการออกแบบ ค้นเมื่อวัน 4 ม.ค. 60 จาก http://www.manager.co.th/QOL/ViewNews.aspx?NewsID=9500000133942 |